Gaziantep Kalesi
Gaziantep Kalesi, Türkiye'de sağlam bir şekilde hala ayakta durabilen en güzel kalalerden biridir bunun dışında hem ihtişamı hem de tarihiyle şehrin merkezinde herkesin hayreanlıkla ve dikkatini çeken bir tepe üzerine konumlanmaktadır
Gaziantep Kalesi, Türkiye'de sağlam bir şekilde hala ayakta durabilen en güzel kalalerden biridir bunun dışında hem ihtişamı hem de tarihiyle şehrin merkezinde herkesin hayreanlıkla ve dikkatini çeken bir tepe
üzerine konumlanmaktadır. Gaziantep Kalesi’nin kimler tarafından yapıldığı yada ne zaman yapıldığı hakkındakesin bir bilgi bulunmuyor. Tarihi günümüzden 6000 yıl geçmişe, Kalkolitik döneme kadar giden bir höyük
üzerinde kurulduğu, M.S. 2-3.yy.’da ise kale ve çevresinde “Theban” isimli küçük bir kentin olduğu bilinmektedir. M.S. 2-4.yy.’da kalenin, ilk olarak Roma döneminde bir gözetlemekulesi olarak yapıldığı ve zaman
içerisinde genişletildiği yapılan arkeolojikkazılarla anlaşılmıştır. Bugünkü hali ise Kaleler mimarı olarak bilinen Bizans İmparatoru Iustinianos döneminde M.S. 6.yy.’da almıştır. Yine bu dönemdekale önemli bir
onarım geçirmiş olup, onarım sırasında tesviyenin sağlanmasıiçin, güney bölüm kemerli ve tonozlu galerilerden oluşan substrüksiyon (temel) yapılarıyla donatılmış, bu galerilerle birbirianan kuleler inşa edilmiş ve
sur bedenleri batı, güney ve doğuya, tepenin sınırına kadar genişlemiştir. Kale bu haliyle dairesel bir şekle sahiptir. Kale bedenleri üzerinde 12 adetkule mevcuttur. Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde kalenin
36 burcundan bahsetmektedir. Günümüzde ise bunların yalnızca 12 tanesini görebilmekteyiz. Geri kalan 24 burcun ise kalenin dış surları üzerinde bulunduğu ve günümüze kadar gelemediği düşünülmektedir. Kale çevresinde
bir hendek bulunuyor ve kaleye geçiş köprü ile sağlanmaktadır. Kaleköprüsünü geçip, asıl kale kapısına ulaşmadan, sol tarafta ise halk tarafındanİmam-ı Gazali Hazretlerinin Makamı olarak adlandırılan bir burç
bulunmaktadır. Bizans dönemini takip eden Memluklar, Dulkadiroğluları ve Osmanlılar ihtiyaca göre kaleyi zaman zaman onarmışlar ve buna dair onarım
kitabeleri koymuşlardır. Kale ikinci defa, 1481 yılında Mısır Sultanı Kayıtbaytarafından restore edilmiştir. Ana kapı üzerinde yer alan kitabeden, ana kapıve kale köprüsünün iki yanındaki kulelerin, Osmanlı
İmparatorluğu dönemindeKanuni Sultan Süleyman tarafından 1557 yılında yeniden yaptırılmıştır. Kale kapısından girince, kalenin iç kesimlerine giden bir yol vardır ve
üstüne doğru açılan ikinci bir yol daha vardır. Sola açılan yoldan, kaleninüst kısmına ulaşılır. İç kesimlerine doğru devam eden yoldan ise; galeri, dehlizve kale odalarına ulaşılır. Kalede ana kütle altında
ise bir su kaynağıbulunmaktadır. Gaziantep Arkeoloji Müzesi tarafından yürütülen arkeolojik kazılar
sonucunda, Osmanlı dönemine ait bir hamam ve 2000 yılında yapılan kazılardaise, bir cami ortaya çıkmıştır. Hamamın banyo, buhar odası ve bacaları ortayaçıkmıştır. Buhar odasının köşesinde bulunan kanallar
vasıtasıyla içeride buhar fazlalaşıncadışarıya verildiği bilinmektedir. Hamam; mimari olarak pek gösterişli olmamaklabirlikte teknik bakımdan üstün özellikler taşımaktadır. Cami ise Osmanlı mimarisitarzında
olup, dikdörtgen planlıdır. Caminin güney cephesinde yarım daire şeklindemihrap, mihrabın sağında ve solunda ikişer adet kitap koyma bölümleri vemihrabın sol tarafında güneyden dışarıya açılan bir kapı girişi
ortay çıkartılmıştır. Ayrıca mihrabın sağ tarafından kızaklı bir minberin deyeri bulunmuştur. Ayrıca 2002 yılından günümüze kadar devam eden kazıçalışmalarında ise Kale Hamamı’nın kuzeyinde, Kale camisinin
doğusundave güneyinde 5x5 metrelik açmalarla kazı çalışmaları yapılmıştır. Bu kazılarda, Erken İslam, Bizans, Osmanlı dönemine ait çeşitli mimariyapı kalıntıları, seramik/metal parçaları, mermi çekdekleri,
Bizansdönemine ait bilezik parçaları, pişmiş toprak kandiller, Bizans veOsmanlı dönemine ait sikkeler, çok sayıda demir gülle, çakmaklı tüfekparçaları ve bazıları mühürlü pipo parçaları ile bazı hayvan
kemikleriele geçmiştir. Kalenin etrafında ise hendek yeri tespit edilmiş olup birbölümünün kazısı yapılmıştır. Tüm bu yapılan ve yapılacak olan çalışmalarla Gaziantep turizmine kazandırılan Gaziantep Kalesi
güzelliğiyle ziyaretçileribeklemekte ve şehir merkezinde tarihi yapısıyla ile merkezlerindenbirisi haline gelmiştir.